Coraz częściej wspólnicy spółek jawnych zastanawiają się nad zmianą formy prawnej i przekształceniem spółki jawnej. Dla takich przedsiębiorców istotne staje się rozstrzygnięcie jaki kierunek przekształcenia będzie dla nich najkorzystniejszy.
Podsumowanie
- Przy działalności, której prowadzenie wiąże się z wysokim ryzykiem osobistej odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki optymalnym rozwiązaniem może być przekształcenie spółki jawnej w spółkę kapitałową (np. w spółkę z o.o.).
- Jeżeli wspólnicy planują niestandardowe zasady uczestnictwa w zysku i zależy im na dużej elastyczności uregulowań, warto rozważyć przekształcenie w spółkę komandytową albo w prostą spółka akcyjną.
- W przypadku planów skorzystania z estońskiego CIT, częstym kierunkiem przekształcenia jest przekształcenie spółki jawnej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.
Z naszej dotychczasowej praktyki wynika, że aktualnie spółki jawne przekształcane są najczęściej w spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. W niektórych sytuacjach przedsiębiorcy wybierają również przekształcenie w spółkę komandytową lub prostą spółką akcyjną. O wiele rzadziej dochodzi do przekształceń w spółkę akcyjną. Która z tych form będzie jednak atrakcyjna dla konkretnej firmy? Na to pytanie nie ma jednej odpowiedzi. Rozważając optymalny kierunek przekształcenia, warto uwzględnić kilka obszarów.
Przekształcenie spółki a odpowiedzialność za jej zobowiązania
Przekształcenie może być sposobem na ograniczenie osobistej odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki. W przypadku spółek kapitałowych tj. spółki z o.o., spółki akcyjnej czy prostej spółki akcyjnej wspólnicy w ogóle nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania spółki.
Ważny fragment
W razie prowadzenia działalności, która wiąże się z wysokim ryzykiem osobistej odpowiedzialności wspólników za długi spółki, warto zatem rozważyć przekształcenie w spółkę kapitałową.
W przypadku spółki komandytowej, komplementariusz ponosi odpowiedzialność na podobnych zasadach jak wspólnik spółki jawnej. Komandytariusz natomiast odpowiada w sposób ograniczony, do wysokości sumy komandytowej. Dawniej, rolę komplementariusza zazwyczaj pełniły spółki z o.o. Aktualnie, z uwagi na stosunkowo korzystne zasady opodatkowania komplementariusza, również osoby fizyczne decydują się na pełnienie tej funkcji, biorąc jednocześnie na siebie ryzyko ponoszenia pełnej odpowiedzialności za zobowiązania spółki komandytowej. Przekształcenie spółki jawnej w spółkę komandytową, w której większość zysków przypada na komplementariusza – osobę fizyczną, nie ograniczy odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Ten kierunek przekształcenia bywa jednak obecnie wybierany przez przedsiębiorców ze względu na stosunkowo korzystne opodatkowanie komplementariuszy, będących osobami fizycznymi.
Formalizm związany z funkcjonowaniem spółki i elastyczność spółki
Przedstawione formy prawne różnią się zakresem sformalizowania zasad ich funkcjonowania. W uproszczeniu można wskazać, że najmniej sformalizowana jest spółka komandytowa, a najbardziej spółka akcyjna. Gdzieś po środku plasuje się spółka z o.o. i prosta spółka akcyjna. Decydując się na spółkę akcyjną, trzeba liczyć się w szczególności z licznymi obowiązkami protokołowania posiedzeń organów, wymogiem stosowania formy aktu notarialnego przy wszystkich uchwałach walnego zgromadzenia czy ponoszeniem kosztów prowadzenia rejestru akcjonariuszy.
Mimo stosunkowo niskiego poziomu sformalizowania spółki komandytowej, jest ona z kolei mniej elastyczna od spółek kapitałowych, jeśli chodzi o planowanie zmian własnościowych w spółce czy planowanie sprzedaży biznesu inwestorowi. Spółki kapitałowe z założenia mają zmienny skład właścicielski i ustawowo uregulowane zasady współpracy między wspólnikami, zarządem a radą nadzorczą. Przykładowo, jeżeli planowane jest przystąpienie do spółki inwestorów zewnętrznych bądź wprowadzenie programów motywacyjnych, warto rozważyć wybór spółki z o.o. lub prostej spółki akcyjnej, które w stosunkowo elastyczny sposób pozwalają na realizację tego typu biznesowych zamierzeń. Z kolei, jeżeli wspólnicy planują niestandardowe zasady uczestnictwa w zysku, to należy mieć na uwadze ograniczenia w zakresie uprzywilejowania udziałów i akcji, które występują w spółce z o.o. i spółce akcyjnej. W takiej sytuacji najbardziej optymalną formą może się okazać prosta spółka akcyjna.
Wybór formy prawnej spółki a podatki oraz składki ZUS – co się opłaca?
Wysokość obciążeń podatkowych oraz składek ZUS odgrywa istotną rolę przy wyborze formy prawnej w przypadku przekształcania spółki jawnej.
Ważny fragment
Aktualnie, spółka z o.o. jest często wybieraną formą prawną przez podmioty, które planują skorzystanie z ryczałtu estońskiego.
Ze względu na potencjalne oszczędności, wielu przedsiębiorców decyduje się na estoński model opodatkowania.
Często przedsiębiorcy nie mają świadomości o skali oszczędności w przypadku opodatkowania estońskim CIT. Zachęcamy do skorzystania z przygotowanego przez Grant Thornton kalkulatora estońskiego CIT, który pozwoli sprawdzić, czy ten rodzaj opodatkowania będzie korzystny dla Państwa działalności i na jaką oszczędność podatkową można liczyć po zastosowaniu estońskiego CIT.
Kalkulator estońskiego CIT
Odpowiedz na kilka pytań i dowiedz się czy Twój biznes jest gotowy na estoński CIT i ile dzięki temu możesz zaoszczędzić.
W przypadku rozważania przekształcenia spółki jawnej w spółkę komandytową należy mieć na uwadze, że opodatkowanie wspólnika spółki jawnej jest podobne do opodatkowania komplementariusza w spółce komandytowej. Istotne różnice występują na poziomie składki zdrowotnej. W spółce komandytowej ta składka jest zryczałtowana i wynosi w granicach 500-600 zł. W przypadku spółki jawnej składka ta stanowi odpowiedni procent wysokości dochodu. Dodatkowo wspólnicy spółki jawnej płacą tzw. daninę solidarnościową, która z kolei nie obciąża już wspólników spółek komandytowych.
Sukcesja biznesu
Podejmując decyzję o kierunku przekształcenia, warto spojrzeć trochę w przyszłość i zastanowić się, jakie plany mają wspólnicy w zakresie przekazania biznesu swoim spadkobiercom. W zależności od planowanej sukcesji i kręgu spadkobierców, ustalone założenia mogą być łatwiejsze do zrealizowania w spółce z o.o. lub prostej spółce akcyjnej niż np. w spółce komandytowej. Wynika to głównie z tego, że w spółkach jawnych czy komandytowych, każdy ze wspólników posiada ogół praw i obowiązków, który jest niepodzielny. Nie ma tutaj możliwości podarowania komuś czy pozostawieniu w spadku połowy czy 10% swoich udziałów. Inaczej wygląda to w spółkach kapitałowych, których prawa udziałowe, co do zasady są podzielne. Nie ma w szczególności problemu z tym, żeby podarować komuś jeden ze swoich stu udziałów, czy też 50% akcji.
Wszystkie powyższe obszary wymagają rozważenia i sprawiają, że decyzja o wyborze kierunku przekształcenia spółki jawnej nie jest łatwa i warto by była dobrze przemyślana. Poza wyborem najlepszego modelu opodatkowania, warto wziąć pod uwagę takie okoliczności jak ryzyka występujące w biznesie, relacje między wspólnikami i plany spółki na przyszłość.
