W 2016 r. wydana została bardzo istotna dla branży budowlanej ogólna interpretacja podatkowa, która odpowiada na pytanie, jak należy określać moment wykonania usługi budowlanej. W 2017 r. z kolei (najprawdopodobniej) wejdą w życie całkowicie nowe zasady opodatkowania usług budowlanych wykonywanych przez podwykonawców. Jeżeli chodzi o opodatkowanie branży budowlanej – jest to niewątpliwie gorący czas dla przedsiębiorców.
Interpretacja ogólna Ministra Finansów
1 kwietnia 2016 r. Minister Finansów wydał interpretację ogólną (nr: PT3.8101.41.2015.AEW.2016.AMT.141), w której określił jak w jego ocenie należy rozpoznawać obowiązek podatkowy z tytułu wykonania usług budowlanych i kiedy daną usługę budowlana należy uznawać za wykonaną. Przede wszystkim Minister wskazał, że dla uznania usługi budowlanej za wykonaną nie ma znaczenia podpisanie przez strony protokołu zdawczo-odbiorczego wykonania całości lub części prac budowlanych, ale zgłoszenie wykonawcy, że zakończył on swoje prace. To ten moment determinuje moment wykonania usługi budowlanej. Nieco inaczej sprawa przedstawia się, gdy usługi budowlane są świadczone w sposób ciągły (i nie można wyodrębnić poszczególnych ich etapów), a strony rozliczają je w ustalonych okresach rozliczeniowych. W takim przypadku Minister przyznaje, że usługę uznaje się za wykonaną z końcem każdego okresu rozliczeniowego.
Interpretacja ogólna wyjaśniła wiele wątpliwości podatników i była swego rodzaju drogowskazem mówiącym, w którym momencie należy rozpoznać obowiązek podatkowy w VAT. Choć z pewnością przedsiębiorstwa budowlane nie koniecznie z takiej interpretacji muszą być zadowolone, to jednak jest to ważne i cenne wyjaśnienie stanowiska organów podatkowych.
Zmiany w zakresie opodatkowania usług budowlanych na 2017 rok
Z kolei rok 2017 przyniesie jeszcze dalej idące zmiany w zakresie opodatkowania usług budowlanych. Najprawdopodobniej od nowego roku (ustawa została skierowana po podpisu Prezydenta, ale z informacji udostępnionych na stronach sejmowych nie wynika, aby została już podpisana) usługi budowlane wykonywane przez podwykonawców będą rozliczane w oparciu o mechanizm odwrotnego obciążenia.
Co to oznacza dla firm budowlanych? To, że zamiast jak do tej pory wystawiać faktury z podatkiem VAT należnym będą wystawiały faktury bez tego podatku, ze wskazaniem, że podatek rozlicza nabywca. Powyższa zasada ma dotyczyć wyłącznie podatników VAT, świadczących usługi budowlane wprost określone w Ustawie VAT, którzy to podatnicy działają jako podwykonawcy usług budowlanych. Zasadniczo zatem faktura wystawiona przez podwykonawców na rzecz głównego wykonawcy nie będzie zawierała podatku VAT, a jedynie faktura głównego wykonawcy będzie zawierała podatek należny.
Niestety, już dzisiaj jeszcze przed wprowadzeniem przepisów ze strony podatników pojawia się szereg pytań i wątpliwości, m.in. w zakresie statusu podwykonawcy, tego jak to pojęcie winno być rozumiane, co w przypadku usług jedynie refakturowanych między podmiotami czy tego jak należy podchodzić do usług kompleksowych – czy rozbijać je na te podlegające mechanizmowi odwrotnego obciążenia i wyłączone z niego, czy nie. Z pewnością kolejne miesiące przyniosą odpowiedzi na te pytania. Szkoda jednak, że nie daje ich ustawa, jak być powinno. Pewne jest to, że rok 2017 w branży budowlanej będzie rokiem ciekawym i wymagającym dla przedsiębiorstw budowlanych, które będą musiały dopasować się do nowej rzeczywistości podatkowej i zmierzyć się z nowymi problemami i pytaniami. Z dużym prawdopodobieństwem to ta branże będzie przedmiotem szczególnego zainteresowania organów podatkowych w nadchodzącym roku, także z tego względu, że przedsiębiorstwa budowlane będą notorycznie wykazywały podatek naliczony do zwrotu.
>>Więcej o odwrotnym obciążeniu podatkiem VAT w branży budowlanej<<
AUTOR: Elżbieta Ślusarczyk, Doradca, Departament Doradztwa