Koronawirus. Czy polscy pracodawcy są gotowi na pracę zdalną?

W środę 11 marca premier Mateusz Morawiecki zaapelował do pracodawców w Polsce, by – tam gdzie jest to możliwe – organizowali swoim pracownikom pracę zdalną. Wiele firm stanęło w związku z tym przed poważnym dylematem – wysłać załogę na home office, nawet jeśli wywoła to dodatkowe problemy dla firmy (np. spadek efektywności, spadek sprzedaży, wyższe koszty związane zakupem laptopów czy dodatkowych serwerów), czy też zadbać o dobrą kondycję firmy w trudnych czasach i skupić się na bieżącym funkcjonowaniu i nie wprowadzać daleko idących zmian organizacyjnych.

W najlepszej sytuacji są firmy, które już przed wybuchem epidemii koronawirusa miały dopracowaną i powszechną praktykę pracy zdalnej pracowników. Dla nich wariant wysłania ludzi na home office nie wiążę się zwykle z istotnymi kosztami – ani związanymi z dostosowaniem infrastruktury IT, bo ludzie używają już laptopów i mają odpowiednie oprogramowanie oraz zdolności do jego użycia, ani efektywnościowe – bo pracownicy są przyzwyczajeni do pracy zdalnej, a menedżerowie do rozliczania takiej pracy.

Ile firm jest gotowych na home office z uwagi na epidemię koronawirusa?

Jak wiele ich jest takich firm? Z odpowiedzią przychodzi niedawny raport Grant Thornton, opublikowany 28 października 2019 r. „Rynek pracy pod lupą”. Przeanalizowaliśmy w nim 500 realnych ofert pracy opublikowanych na portalach rekrutacyjnych w okresie styczeń-wrzesień 2019 r. Okazuje się, że w tamtym czasie tylko w przypadku 12 proc. pracodawcy oferowali potencjalnym pracownikom możliwość pracy zdalnej. W ich przypadku przejście na pracę zdalną, przynajmniej dużej części zespołu, jest prawdopodobnie stosunkowo łatwa.

Wykres 1. Odsetek zachęt wskazywanych przez pracodawców w ofertach pracy publikowanych w okresie I-IX 2019 roku na portalach pracuj.pl i olx.pl

Źródło: Badanie Grant Thornton, 2019

Oczywiście nie jest to dokładny odsetek firm w Polsce, które udostępniają pracownikom system home office (ponieważ np. część pracodawców może mieć ten system, ale nie wpisało go do ogłoszeń albo aktualnie nie prowadzi rekrutacji), ale biorąc pod uwagę obecną praktykę rekrutacyjną, zgodnie z którą pracodawcy w ogłoszeniach o pracę „chwalą się” jak największą liczbą benefitów, wydaje się, że wynik ten nie powinien być istotnie niższy od faktycznego stanu.

Potwierdzają to dane z Eurostatu. W 2018 roku przeprowadził on badanie wśród pracowników krajów Unii Europejskiej na temat warunków pracy, w tym pracy zdalnej. Okazało się, że 4,6 proc. ankietowanych pracowników w Polsce zadeklarowało wówczas, że „przeważnie” pracują zdalnie, a 9,4 proc. odpowiedziało, że robi to „czasami”. Łącznie więc z systemu pracy zdalnej choćby czasami korzystało w Polsce około 14 proc. zatrudnionych. To wynik nieco poniżej średniej unijnej 15 proc., oraz wyraźnie niższy niż np. w Holandii czy Szwecji, gdzie system home office wykorzystuje około 35 proc. pracowników.

Wykres 2. Jak często pracujesz zdalnie? Odpowiedzi pracowników (w proc.)

Źródło: Eurostat, 2018

Koronawirus: wskazówki dla pracowników i pracodawców

KADRY I PŁACE

1. Wydatki pracodawcy na profilaktykę w walce z koronawirusem to KUP
2. Koronawirus. Zamknięcie szkół i przedszkoli – uprawnienia pracowników/rodziców
3. Od kiedy przysługuje zasiłek opiekuńczy – stanowisko ZUS
4. Koronawirus – prawa pracodawców i pracowników
5. Przetwarzanie danych osobowych w obliczu pandemii koronawirusa
6. Rząd ogłasza Tarczę Antykryzysową, czyli pakiet osłonowy dla biznesu
7. Zawieszenie badań okresowych pracowników na czas epidemii
8. Jakie rozwiązania dla rynku pracy znajdziemy w przyjętej przez Sejm Tarczy Antykryzysowej?
9. RODO a praca zdalna: 10 zasad bezpieczeństwa
10. Rozwiązania Tarczy Antykryzysowej ratujące miejsca pracy
11. Aplikacje do monitorowania osób na kwarantannie a RODO

PODATKI

1. 10 podatkowych szczepionek przeciw koronawirusowi
2. Tarcza Antykryzysowa. Postulaty podatkowe nieuwzględnione
3. Jak „podatkowo” poprawić płynność, gdy Tarcza Antykryzysowa nie wystarczy
4. Tarcza Antykryzysowa. Interpretacja indywidualna dopiero po 6-ciu, a nawet 9-ciu miesiącach
5. TOP 10 propozycji Rządu na sezonowe wsparcie dla podatników w kryzysie koronawirusowym
6. Decyzja o wsparciu w obliczu pandemii koronawirusa
7. Zmiana warunków wsparcia w PSI/SSE
8. Tarcza 2.0 – poświąteczne ostatki dla podatników
9. Ceny transferowe – wyzwania w dobie COVID-19 i kryzysu gospodarczego
10. Koronawirus powodem kolejnego odroczenia przepisów o WHT
11. Łatwiejszy dostęp do Tarczy Finansowej PFR

PRAWO

1. Pakiet osłonowy, czyli remedium na koronawirusa dla przedsiębiorców?
2. Niewykonanie umów w czasach pandemii a odpowiedzialność w obliczu siły wyższej
3. Jak zachować ciągłość działania spółek w czasie pandemii? Praca zdalna organów spółek
4. Prokurent – nieocenione wsparcie w prowadzeniu biznesu (nie tylko) w obliczu pandemii koronawirusa
5. Jak uniknąć odpowiedzialności za naruszenie umowy handlowej z kontrahentem zagranicznym w związku z pandemią?
6. Sądy rejestrowe w dobie koronawirusa
7. Czy obowiązki spółek zostaną odroczone w związku z epidemią koronawirusa?
8. TOP 10 propozycji Tarczy Antykryzysowej dla dużych przedsiębiorców
9. Niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości drogą do utraty majątku prywatnego i wolności
10. Zawiadomienie kontrahenta o problemach z wykonaniem umowy
11. Handel w obliczu koronawirusa, czyli umowy z konsumentami zawierane na odległość
12. Najem powierzchni w galeriach handlowych w świetle tarczy antykryzysowej, czyli więcej pytań niż odpowiedzi

FINANSE

1. Ryzyko walutowe dla importerów znacznie wzrosło
2. Konsekwencje pandemii z punktu widzenia kredytobiorcy
3. Konsekwencje pandemii koronawirusa dla sprawozdań finansowych
4. Tarcza Antykryzysowa – czy proponowane działania wystarczą by utrzymać płynność przedsiębiorstw?
5. Wartość przedsiębiorstwa w czasach zarazy. Silne fundamenty ratunkiem na koronawirusa
6. Importerzy z Chin nie są skazani na obecne poziomy USD/PLN
7. Terminy raportowania w czasie pandemii
8. Tarcza dla przedsiębiorców, czy ciągle jednak tylko listek figowy?
9. Wydłużanie okresu spłaty kredytów w kontekście powiązanych transakcji zabezpieczających
10. Regiony kierują unijne fundusze na walkę z epidemią
11. Dofinansowanie pomoże w walce z COVID-19
12. Sprawozdanie biegłego rewidenta z badania a epidemia. Istotna niepewność dotyczącej kontynuacji działalności

ZARZĄDZANIE 

1. Koronawirus. Czy polscy pracodawcy są gotowi na pracę zdalną?
2. Jak zarządzać projektem w kryzysie światowej pandemii?
3. 10 przykazań antykryzysowych dla przedsiębiorców
4. Łatwiej o dotację w obliczu pandemii koronawirusa

NARZĘDZIA CYFROWE I BEZPIECZEŃSTWO 

1. Badania jakościowe – dlaczego i jak badamy produkty cyfrowe w czasie kwarantanny
2. Badania w e-commerce – lekarstwo na problemy ze sprzedażą w e-sklepie
3. eBOK – jak zaprojektować skuteczne Biuro Obsługi Klienta
4. Biznes na video. Jak bezpiecznie prowadzić wideokonferencje